Cytomegalia jest chorobą wirusową wywołaną przez wirus CMV (wirus cytomegalii). Obejmuje cały organizm i może pojawić się w każdym wieku. Występuje zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Szacuje się, że nosicielami wirusa powodującego chorobę jest od 40 do 80 % społeczeństwa. Cytomegalia jest chorobą, która może mieć poważne skutki dla rozwijającego się w macicy dziecka. Dlatego ciężarne powinny wykonać badanie, pozwalające wykryć wirusa. Nie jest ono obowiązkowe, ale zaleca się je wszystkim kobietom.

Wirus cytomegalii (cytomegalovirus – CMV) należy do przenoszonych przez człowieka wirusów z rodziny Herpesviridae i stanowi najczęstszą przyczynę zakażeń wrodzonych, stwierdzanych u 0,2–2,2% wszystkich żywo urodzonych dzieci. Odpowiada za znaczną częstość powikłań, szczególnie w przypadkach gdy objawy występują już w okresie noworodkowym. Jest najczęstszą niegenetyczną przyczyną niedosłuchu zmysłowo-nerwowego i głównym sprawcą niepełnosprawności neurologicznej. U około 10–15% noworodków obciążonych wrodzonym zakażeniem CMV objawy stwierdzane są bezpośrednio po porodzie, a w podobnym odsetku przypadków pojawiają się później w dzieciństwie.

Cytomegalia może się rozwinąć u ciężarnych po pierwszorazowym kontakcie z CMV (zakażenie pierwotne) lub jako infekcja wtórna, w wyniku reaktywacji wcześniejszego zakażenia albo infekcji innym szczepem wirusa. Przeniesienie CMV do płodu może nastąpić w trakcie ciąży (drogą przezłożyskową), podczas porodu (przez kontakt z wydzieliną szyjkowo-pochwową i krwią) lub po urodzeniu (poprzez mleko matki). Transmisja jest bardziej prawdopodobna w razie pierwotnej
infekcji u ciężarnej niż po reaktywacji wirusa lub ponownym zakażeniu innym szczepem.

Na infekcję wrodzoną jest narażonych 30–40% noworodków urodzonych przez matki przechodzące w trakcie ciąży zakażenie pierwotne, a u 13% z tych dzieci stwierdza się w chwili porodu objawy choroby. Jeśli natomiast u matki rozwinęło się zakażenie wtórne, ryzyko jego przeniesienia u dziecka wynosi 1–2%. Prawdopodobieństwo infekcji wrodzonej zależy przypuszczalnie od wieku ciążowego, w którym doszło do infekcji pierwotnej u matki, i zwiększa się z około 30% w I trymestrze do 47% w III trymestrze. Chociaż we wczesnym okresie ciąży odnotowuje się mniejsze ryzyko przeniesienia wirusa, to odsetek przypadków prenatalnej diagnozy ciężkiego zakażenia u płodu jest większy, gdy do infekcji doszło w I trymestrze w porównaniu z III trymestrem ciąży. Mimo, że transmisja CMV jest bardziej prawdopodobna u kobiet, u których wystąpiła infekcja pierwotna, to na poziomie populacyjnym, szczególnie na obszarach o wysokiej seroprewalencji CMV, większość (ok. 2/3) dzieci obciążonych cytomegalią wrodzoną rodzą kobiety, które już wcześniej były seropozytywne w odniesieniu do CMV. U większości kobiet po raz pierwszy zakażonych CMV (infekcja pierwotna) nie występują objawy. Jednak u niewielkiej grupy chorych rozwijają się symptomy podobne do występujących w przypadku mononukleozy zakaźnej (gorączki gruczołowej), takie jak gorączka, złe samopoczucie, ból mięśni, powiększenie węzłów chłonnych szyjnych oraz, rzadziej, zapalenie wątroby i płuc, ale do długotrwałych następstw dochodzi sporadycznie. Podobnie jak w przypadku innych wirusów z rodziny Herpesviridae, CMV może pozostawać uśpiony przez całe życie w określonych miejscach, głównie w gruczołach ślinowych, i ulegać reaktywacji w dowolnym momencie, także podczas ciąży – wskazuje dr n. med. Piotr Magnowski specjalista w dziedzinie położnictwa i ginekologii, ginekologii onkologicznej oraz genetyki klinicznej.

Do gabinetów lekarskich zapraszamy w Tarnowie Podgórnym przy ul. Niklewicza 1 oraz w Luboniu przy ul. Wschodnia 26a

Informacje zawarte na blogu mają charakter informacyjny i nie stanowią porady medycznej oraz nie powinny zastępować konsultacji z lekarzem lub dietetykiem.

Źródło: Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników